آموزش مربی توسط مجموعه تجلی دانش

دانشگاه فرهنگیان در ایران مسئولیت توانمندسازی، ارتقای شایستگی‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش را از طریق آموزش‌های کوتاه‌مدت و تحصیلات تکمیلی بر عهده دارد. چیزی در حدود یک میلیون معلم و حتی بیشتر در آموزش و پرورش نیاز به آموزش دارند و این کار در دانشگاه فرهنگیان که زمینه‌ساز تحول در نظام آموزش و پرورش هستند، انجام می‌شود. 

توسعه مهارت حرفه‌ای و توانمندی‌های علمی و تربیتی معلمان با ارتقای کیفی آموزش‌های ضمن خدمت و برنامه‌ریزی برای به روز کردن اطلاعات تخصصی و تحصیلات تکمیلی معلمان متناسب با نیاز آموزش و پرورش جزو سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش است. این مسئولیت‌ها نیز بر عهده مرکز به‌سازی منابع انسانی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان است.

به این ترتیب معلمان در دوره‌های ضمن خدمت ثبت‌نام می‌کنند و با قبولی در آزمون پایانی این دوره‌ها رتبه خود را ارتقاء می‌بخشند. در ادامه، ثبت‌نام کنندگان در این دوره‌ها محتوای آموزشی دوره را از طریق سامانه ضمن خدمت فرهنگیان دریافت می‌نمایند.

سامانه جامع مدیریت یادگیری و آموزش فرهنگیان LTMS

لیست دوره‌های آموزش ضمن خدمت فرهنگیان

برای ثبت‌نام دوره ضمن خدمت فرهنگیان در سال جاری (اردیبهشت‌ ماه و بهمن ماه) معلمان می‌توانند به سامانه LTMS وزارت آموزش و پرورش مراجعه کنند و سؤالات و مشکلات خود را به صورت حضوری با کارشناسان ضمن خدمت هر استان مطرح کنند. ثبت‌نام‌ کنندگان می‌توانند دوره‌های محتوای آموزشی دوره را در سامانه LMS.rayadars.com دریافت نمایند. همه ساله ‌برای هر مبحث آموزشی این دوره‌ها اعم از تربیت، تربیت قرآنی، سیاسی اجتماعی و مشاوره، چهار مرحله آزمون برگزار می‌شود و مجموع نمرات کسب شده در طول آزمون‌های میان دوره‌ای،‌ قسمتی از نمره نهایی را تشکیل خواهند داد. لذا همه فراگیران باید در تمام آزمون‌ها شرکت نمایند تا بتوانند، نمره کامل دوره را دریافت کنند. در جدول زیر تعدادی از دوره‌های ضمن خدمت معلمان به همراه اطلاعات مربوط به آن برای اطلاع فرهنگیان محترم آورده شده است. شما می‌توانید در ادامه لیست کامل دوره‌های ضمن خدمت معلمان را دانلود نمایید.

در رابطه با نحوه برگزاری آزمون ضمن خدمت فرهنگیان باید بگوییم که این آزمون در هر نوبت به صورت دوره‌ای تک‌مرحله‌ای اجرا و برگزار می‌شود. همچنین زمان برگزاری آزمون نیز در نیمه اول و نیمه دوم هر سال است. به عبارت دیگر، زمان برگزاری آزمون ضمن خدمت فرهنگیان دو بار در سال است که نوبت اول معمولا در بهار هر سال برگزار می‌شود. به علاوه زمان دقیق آزمون ضمن خدمت نوبت دوم نیز متعاقبا و از طریق پایگاه‌های اطلاع‌رسانی مربوطه انجام می‌شود.

در حالت کلی، آزمون‌ها در سه بازه زمانی برگزار می‌شوند. مراحل آزمون‌هایی که به صورت الکترونیک برگزار می‌شود، در یک روز و سه بازه زمانی مختلف انجام می‌شود. همچنین انتخاب زمان آزمون در اختیار فراگیران است؛ به طوری که هر یک از معلمان در هر مرحله فقط می‌توانند در یکی از زمان‌ها در آزمون مربوطه شرکت کنند. در نهایت، نمره قبولی در آزمون ضمن خدمت فرهنگیان ۱۲ از ۲۰ است و به شرکت کنندگانی که بتوانند در این دوره نمره قبولی کسب نمایند،‌ گواهی دوره ضمن خدمت ارائه می‌گردد.

دوره ضمن خدمت مجازی

یکی از رایج‌ترین شیوه‌های آموزشی در کشورهای توسعه ‌یافته شیوه غیرحضوری است. به همین دلیل در حال حاضر امکان برگزاری این دوره‌ها به صورت مجازی نیز فراهم شده است.

در راستای تحقق برنامه نقشه راه اصلاح نظام اداری شورای عالی (مبنی بر توسعه دولت الکترونیک)، مرکز برنامه‌ریزی آموزش منابع انسانی وزارت آموزش‌وپرورش با توجه به رویکرد مورد تأکید بر اجرای دوره‌های آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات، با هدف افزایش اثربخشی آموزش، بهره‌وری سازمان، حذف واسطه‌ها از تدریس و ارسال پیام اصلی مؤلف به فراگیران با کمترین هزینه طی مراحل قانونی، نسبت به برگزاری دوره‌های الکترونیکی اقدام نموده است.

انواع آموزش‌های ضمن خدمت

آموزش ضمن خدمت با توجه به ماهیت آموزش‌ها، مدت زمان مد نظر برای دوره آموزشی مربوطه و همچنین هدف و منظور از آموزش متفاوت است. بر همین اساس می‌توان گفت که آموزش ضمن خدمت در سه دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارت‌اند از:

• آموزش ضمن خدمت بر پایه زمان: کوتاه‌مدت، بلندمدت و ترکیبی

• آموزش ضمن خدمت بر پایه هدف: توجیهی، بازآموزی، جبرانی و دانش‌افزایی

• آموزش ضمن خدمت بر پایه ماهیت: ویژه و تخصصی

اهمیت و ضرورت آموزش ضمن خدمت فرهنگیان

پیشرفت و بالندگی هر کشوری به نیروهای انسانی آن بستگی دارد. به عبارتی، نیروی انسانی کارآمد و دارای دانش است که جامعه خود را بالنده و پیشرفته می‌گرداند. در این میان تحقق توسعه، نیازمند پرورش نیروی انسانی باکیفیت و شایسته است و پیشرفت همه‌جانبه بدون داشتن انسان‌هایی فرهیخته و متمدن ممکن نیست.

بنابراین می‌توان گفت که فرایند آموزش و به‌سازی از فعالیت‌های ضروری و پیگیر برای تطبیق نیروی انسانی با شرایط متغیر سازمان و محیط می‌باشد. به همین دلیل نیز آموزش به‌عنوان ابزاری است که به وسیله فنون و روش‌های مختلف، مدیران را در اداره سازمان‌ها یاری می‌رساند. ایجاد یک نظام آموزشی مطلوب و مناسب تا حدود زیادی به کمک آموزش و ارتقاء توانمندی‌های نیروی انسانی امکان‌پذیر است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می‌توانید به مقاله « اهمیت دوره های آموزشی ضمن خدمت برای معلمان » مراجعه کنید.

اهداف آموزش ضمن خدمت معلمان

از جمله مهم‌ترین اهداف آموزش‌های ضمن خدمت فرهنگیان می‌توان به اهداف اجتماعی، سازمانی،‌ هدف‌های شخصی کارکنان و هدف هماهنگ‌سازی و تطبیق کارکنان با تغییرات موجود اشاره کرد. در ادامه هر یک از اهداف را بررسی می‌کنیم.

۱. اهداف اجتماعی

اهداف اجتماعی جهت‌گیری اصلی برنامه‌ها و فرایندهای عملیاتی مؤسسات و سازمان‌ها را تشکیل می‌دهند. بنابراین توجه به این اهداف، مدیران و کارکنان را قادر می‌سازد تا بر مبنای ایدئولوژی، فرهنگ، نظام اقتصادی و هنجارهای ملی، اهداف و نحوه حرکت به سوی آن‌ها را در سازمان‌هایی همچون آموزش و پرورش ترسیم کنند. در چنین شرایطی، مدیران سازمان می‌توانند با مشکلات موجود در محیط شغلی، تغییر و تحولات دنیای پیرامون از مواضع مشخص و شناخته شده‌ای برخورد کنند. بدیهی است که درک عمیق مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که رابطه مستقیمی باهدف‌های اجتماعی دارند، برای طراحان و تصمیم گیران ظ بالاتر سازمان، از اهمیت بیشتری برخوردار است. به همین دلیل، مسئولان مربوطه باید از آموزش‌های ضمن خدمت برخوردار شوند تا به این طریق توانایی‌های خود را تقویت کنند.

۲. اهداف سازمانی

آموزش ضمن خدمت فرهنگیان برای تأمین اهداف سازمانی نیز مهم هستند. در واقع، تأمین هدف‌های سازمانی آموزش و پرورش ایجاب می‌کنند که قابلیت‌ها و مهارت‌هایی که برای انجام وظایف محوله و ایفای نقش آموزش نیروی انسانی جوان کشور لازم است به تناسب نیاز و ضرورت تقویت شوند.

۳. اهداف کارکنان

هدف کارکنان یا معلمان برای شرکت در دوره‌های آموزش ضمن خدمت نیز ایجاد تناسب بین شخصیت خود و مسئولیت‌های واگذار شده به آنان است. علاوه بر این، برخورداری از دانش و توان کاری در وجود انسان ایجاد رضایت می‌کند، یکی دیگر از اهداف معلمان می‌تواند باشد. بر همین اساس می‌توان گفت که تکامل علم، دانش و تکنولوژی در کلیه رشته‌های تخصصی و لزوم تجهیز و رشد افراد متناسب با روند تکاملی علوم و فنون به عنوان وسیله‌ای برای دانش‌افزایی از جمله این اهداف هستند.

۴. هماهنگ‌سازی و تطبیق کارکنان با تغییرات موجود

وجود تغییرات در سیاست‌ها و برنامه‌های آموزشی دانش آموزان،‌ تغییر خط‌مشی‌های آموزشی سازمان و لزوم توجیه و هماهنگ‌سازی و تناسب دادن معلمان با آنان از جمله عواملی هستند که تحقق هدف هماهنگ‌سازی و تطبیق کارکنان با تغییرات موجود را ضروری می‌سازند.